SQL Giriş - SQL Bileşenleri

SQL, ilişkisel veri tabanlarındaki bilgileri sorgulamak için kullanılan bir dildir. SQL, tüm kullanıcıların ve uygulamaların veri tabanına erişmek için kullandıkları komutlar bütünüdür. Uygulama programları ve veri tabanı araçları kullanıcılara çoğu durumda SQL kullanmadan veri tabanına erişim imkânını sunmaktadırlar fakat bu uygulamalarda geri planda SQL kullanmaktadırlar.
Kısacası SQL bilgisayara girilen işlenmemiş veridir.

MSSQL,Microsoft firmasının oluşturduğu bir ilişkisel veri tabanı yönetim sistemidir.

SQL SERVER EDİTİON (SQL SERVER SÜRÜMLERİ)
SQL server sürümleri çeşitlilik göstermektedir fakat genel olarak 4 kategoriye ayrılmaktadır.
1) Enterprise : En üst sürümdür veri merkezleri için geliştirilmiştir.
2) Standart    : Küçük organizasyonların kullandığı yapıdır.
3) Businees Intelligence : Şirketler için geliştirilmiş sürümdür.
4) Exprees    : Çekirdek veri tabanı motoru işleyen ücretsiz bir sürümdür. Genel olarak bizler bu sürümü kullanmaktayız :D

SQL SERVER MANAGAMENT
SQL 'de arayüzleri kullanmamızı sağlartablo oluşturma, sorgu yazma, trigger oluşturma vs buradan yapılır.

SQL SERVER BİLEŞENLERİ
Database Engine (Veritabanı Motoru): SQL server'ın kalbini oluşturan parçacıktır. Bu program sayesinde SQL Server verileri diske kaydedilir, yönetilebilir ve sorgu optimizasyonu sağlar.
Reporting Servis : Son kullanıcıların rahatlıkla çalışabilecekleri çok basit raporlamalar hazırlanabilir.
Agent :Zamanlanmış görevlerdir, uyarıların takibi gibi zamana bağlı işlemleri yönetir.
Integration Service : Farklı yerlerde bulunan verilerimizi bir başka yere belirleyeceğimiz kurallar kurallar çerçevesinde taşımaktır.
Taşınırkende veri temizliği , ek hesaplamalar vs. işlemleride gerçekleştirip amaca uygun sonuşlar almamızı sağlar.
Analysis Service : Uygulamalarımızda iş zekası oluşturmak ve kullanmak için tasarlanmış bir araçtır. İş zekası uygulamaları genellikle bir veri ambarı kullanarak OLAP özelliklerinden faydalanılır.

SYSTEM DATABASE 
master  : SQL server ile ilgili tanımları bilgileri kayıtları tutan ana database'dir.
model   : Database ile ilgili şablonların oluşturu yerdir. Yeni veri tabanında olmasını istediğimiz tabloları burada bir defa tanımlamak yeterli olacaktır.
msdb    : Zamanlanmış görevlerdir. Hata uyarıları iş tanımlarının tutulduğu yerdir.
tempdb : Geçici tablo diyebiliriz. SQL server her yeniden başlatıldığında standart boyutunu alır.


SQL komutları ile 
1. Veri sorgulama
2. Bir tabloya kayıt ekleme, değiştirme ve silme
3. Veri tabanı nesneleri (database objects) yaratma, değiştirme ve silme
4. Veri tabanına ve nesnelerine erişimi kontrol etme
5. Veri tabanı bütünlüğünü ve tutarlılığını sağlama işlemleri yapılabilmektedir.

Veri tabanı oluşturmak çok basittir. Veri tabanımıza Bağlandıktan sonra sol tarafta bulunan Object Explorer penceresinden Database sekmesini tıklıyoruz Burada sisteme ait veritabanlarını görebilirsiniz. Şimdi Database sekmesine sağ tıklayıp, New Database sekmesine tıklıyoruz.

Açılan yeni pencerede veritabanı bilgilerimizi girmeye başlıyoruz. Database name alanına veritabanımıza gireceğimiz ismi yazıyoruz. Owner alanı veritabanını admini, oluşturan kişiyi seçiyoruz ama default olarak biz olduğumuz için buraya dokunmuyoruz. Use full-text indexing bize büyük veriler arasında daha hızlı arama yapmamızı sağlıyor. Kelimelerin indekslenerek katalog olarak tutulması büyük veritabanlarının hızlı cevap vermesi için burayı işaretliyoruz. Database files bölümünde veritabanımızla ilgili çeşitli bilgiler listeleniyor. OK butonuna tıklıyoruz ve devam ediyoruz.

Options kısmına sadece göz gezdirmemiz yeterli, bu kısımda geri dönüşüm tipi, SQL Server sürümünüz gibi kısımları değiştirebilirsiniz. Son olarak OK butonuna tıklıyoruz ve işlemi tamamlıyoruz. Bu şekilde veri tabanımızı oluşturmuş oluruz.

Kod ile yazdırmak isterseniz database sol üste bulunan New Query açıp

CREATE DATABASE kod5 ON PRIMARY
(NAME = kod5_Data,
FILENAME = 'C:\kod5Data.mdf',
SIZE = 2MB, MAXSIZE = 10MB, FILEGROWTH = 10%)
LOG ON (NAME = kod5_Log,
FILENAME = 'C:\kod5Log.ldf',
SIZE = 1MB,
MAXSIZE = 5MB,
FILEGROWTH = 10%)


“CREATE DATABASE kod5” ifadesi ile kod5 isminde bir veritabanı oluşturacağımızı belirttik.PRIMARY ise birincil dosyada oluşturduğumuzu belirtmiş oluyoruz. PRIMARY belirtilmemişse, CREATE DATABASE deyiminde listelenen ilk dosya birincil dosya olur. Gelelim içeriğimize:

NAME: SQL Server veritabanımıza başvurduğunda bu ismi kullanır. İsim uniqe(benzersiz) olmak zorundadır.
FILENAME: Veritabanımızın kaydedileceği yolu belirttiğimiz yerdir. Eğer belirttiğin klasör yok ise önceden oluşturmanız gerekiyor.
SIZE: Veritabanınızın ilk boyutu
MAXSIZE: Veritabanınızın en fazla ulaşabileceği boyut
FILEGROWTH: Yeterli boşluk kalmadığında veritabanınızın genişleme miktarı

LOG
NAME: Log dosyanızın SQL Server başvurduğunda kullanacağı isim. Uniqe olmak zorundadır.
FILENAME: Log dosyanızın kaydedileceği yolu belirtiğimiz yerdir.
SIZE: Log dosyanızın ilk boyutu
MAXSIZE: Log dosyanızın en fazla ulaşabileceği boyut
FILEGROWTH: Yeterli boşluk kalmadığında log dosyanızın genişleme miktarı

veri tabanımızı iki şekilde oluşturduktan sonra şimdi BACKUP alma (yedekleme) yöntemlerini inceleyelim.
Seçili veri tabanımızı sağ tıklayıp TASK > BACK UP diyerek yedekleme alabiliriz yada TASK > GENERATE SCRIPT diyerek scrip te alabiliriz. Scripte bir yedekleme yöntemidir. Backup ile scrip arasındaki fark ise script in açık kod lu olmasıdır. Scrip değiştirilebilir olduğu için Backup güvenlik açısından daha önemlidir.


Veritabanı içerisinde tablolar tasarlanırken, saklanacak her veri alanı için ihtiyacı karşılayan en uygun veri tipinin belirlenmesi gerekir. Özellikle çok fazla verinin tutulduğu veritabanlarında performans kaybını azaltmak, veritabanı ve yedeklerin kapladığı disk alanını en aza indirmek için veri tipleri dikkatle seçilmelidir.